Ինչn՞ւ են հայկական ազգանnւններն ավարտվnւմ «ՅԱՆ»-nվ. պատմnւթյան հետքերnվ
Ինչպես բոլորին հայտնի է, հայկական ավանդական ազգանունների մեծ մասն ունեն «-յան» վերջավորություն՝ Պողոսյան, Գևորգյան, Խաչիկյան, Լևոնյան:
Այսօր Հայաստանում ազգանունների գրեթե 90%-ը վերջանում է «յան»-ով:
Ի՞նչ է նշանակում «յան»
Յան նշանակում է ծագում որոշակի ընտանիքից: Օրինակ, եթե ազգանունը Խաչատրյան է, սա նշանակում է, որ այս մարդու նախնին եղել է Խաչատուր (Խաչատր-Յան): Սովորաբար ազգանունները տալիս էին ընտանիքի ամենատարեց տղամարդու անունով: Հետագայում «յան»-ին ավելացան մասնագիտություններ (նալբանդ — դարբին) — «յան», դարձավ Նալբանդյան: Ես նույնիսկ լսել էի Ստամբուլի հայկական ազգանունը` թուրքական Ստամբուլ քաղաքի անունից:
Որտեղի՞ց է առաջացել ազգանվան այդ վերջավորությունը
Համաձայն մի վարկածի՝ այս ավարտը լատիներենից է եկել հենց Հռոմեական կայսրության հետ հայկական հարևանության ժամանակ, ըստ մեկ այլ վարկածի՝ պարսկերենից:
Ըստ որոշ պատմիչների՝ դեռևս 4-րդ-5-րդ դարերում Հայաստանում գոյություն ունեին ազգանուններ, որոնք ավարտվում էին «յանց»-ով: Ժամանակի ընթացքում վերջին «ց»-ն անհետացավ, մնաց միայն «յան»-ը, որը հետագայում վերածվեց «յան»-ի: Բայց որոշ տեղերում «յանց»-ով ազգանունները դեռ գոյատևում էին: Օրինակ՝ ոչ բոլորը գիտեն, որ Եվգենի Պետրոսյանի իրական անունը Պետրոսյանց է:
Հայոց լեզվում «յան»-ին կարելի է ավելացնել գոյականներ` նրանցից ածականներ ստանալու համար: Օրինակ, եթե «Ամերիկա» բառին «յան» ավելացնեք, կստանաք «ամերիկյան»: Եթե ծիրանը աճեցվում է հայտնի Արարատյան դաշտում, ապա հայերն ասում են. «Սա պտուղ է Արարատյան հովտից»:
Երևանում կարող եք քայլել Կիևյան, Մոսկովյան փողոցներով:
Ինչո՞ւ «յան»-ն այդքան տարածում ստացավ
Համաձայն մի վարկածի՝ ավարտվող «յան»-ը տարածված է եղել միջնադարում, որպեսզի ցույց տա հենց դրանց կրողների հայկական ծագումը:
Ի դեպ, մոլդովացիների կամ իրանցիների մոտ երբեմն կարելի է հանդիպել տեղական ազգանունների, որոնք նույնպես ավարտվում են «յան»-ով (ian): Այնուամենայնիվ, նման ազգանունների կրողները ոչ մի առնչություն չունեն հայերի հետ:
Победы «Пюника» и «Арарат-Армении» 
Сын миллиардера Джорджа Сороса и его подруга Хума Абедин дебютируют на публике в качестве пары на Met Gala 
Количество туристов сократилось на 3% 
Россия может ввести санкции 
Интервью Пашиняна и нападение полиции в Киранце 
Айк Марутян также считает, что власть Никола Пашиняна должна уйти: «Паст» 
У Армана Татояна есть решение: какой формат он предпочтет? «Паст» 
“ФАКТ”. Что собираются построить американцы в Армении без какого-либо опыта? 
Трибунал Армянского национального достоинства рассмотрит преступления, совершенные режимом Пашиняна после 2018 года: Аршак Карапетян 
Примечательные изменения в списке крупных налогоплательщиков: «Паст» 
«Мастерс» в Мадриде: Пары 1/4 финала 
Том Круз «польщен» тем, что Ирина Шейк заинтересована в нем, но эта миссия невыполнима 
Мирзоян признает бездарность администрации 
У снижения курса доллара есть другие политические причины 
Трибунал Армянского национального достоинства серьезно расшатает основы действующей власти: Аршак Карапетян 
ЧЕ: Нарек Манасян - серебряный призер
Композитор Шарль Азнавур: к столетию шансонье 
Жители Киранца возмущены встречей с Пашиняном 
Что дадут переговоры в Казахстане? 
В «Гражданском договоре» рассветы не мирные 
США потребовали от Пашиняна не участвовать в инаугурации Путина 
Судебная система Армении не обладает достаточной независимостью, создание Трибунала Армянского национального достоинства является императивом сегодняшнего дня: Аршак Карапетян 
ЧЕ: Результаты армянских шахматисток в 7-м туре 
Бритни Спирс: Моя семья причинила мне боль 
Акции протеста в Тавуше постепенно расширяются 
Мастер-класс беспринципности от Никола Пашиняна 
Экономика Армении растет, но за счет реэкспорта 
Создание Трибунала Армянского национального достоинства является необходимостью։ Аршак Карапетян 
Избитый и напуганный «День гражданина» не может быть 
Что ожидается в Казахстане? Ереван согласен на встречу 
