Ինչn՞ւ են հայկական ազգանnւններն ավարտվnւմ «ՅԱՆ»-nվ. պատմnւթյան հետքերnվ
Ինչպես բոլորին հայտնի է, հայկական ավանդական ազգանունների մեծ մասն ունեն «-յան» վերջավորություն՝ Պողոսյան, Գևորգյան, Խաչիկյան, Լևոնյան:
Այսօր Հայաստանում ազգանունների գրեթե 90%-ը վերջանում է «յան»-ով:
Ի՞նչ է նշանակում «յան»
Յան նշանակում է ծագում որոշակի ընտանիքից: Օրինակ, եթե ազգանունը Խաչատրյան է, սա նշանակում է, որ այս մարդու նախնին եղել է Խաչատուր (Խաչատր-Յան): Սովորաբար ազգանունները տալիս էին ընտանիքի ամենատարեց տղամարդու անունով: Հետագայում «յան»-ին ավելացան մասնագիտություններ (նալբանդ — դարբին) — «յան», դարձավ Նալբանդյան: Ես նույնիսկ լսել էի Ստամբուլի հայկական ազգանունը` թուրքական Ստամբուլ քաղաքի անունից:
Որտեղի՞ց է առաջացել ազգանվան այդ վերջավորությունը
Համաձայն մի վարկածի՝ այս ավարտը լատիներենից է եկել հենց Հռոմեական կայսրության հետ հայկական հարևանության ժամանակ, ըստ մեկ այլ վարկածի՝ պարսկերենից:
Ըստ որոշ պատմիչների՝ դեռևս 4-րդ-5-րդ դարերում Հայաստանում գոյություն ունեին ազգանուններ, որոնք ավարտվում էին «յանց»-ով: Ժամանակի ընթացքում վերջին «ց»-ն անհետացավ, մնաց միայն «յան»-ը, որը հետագայում վերածվեց «յան»-ի: Բայց որոշ տեղերում «յանց»-ով ազգանունները դեռ գոյատևում էին: Օրինակ՝ ոչ բոլորը գիտեն, որ Եվգենի Պետրոսյանի իրական անունը Պետրոսյանց է:
Հայոց լեզվում «յան»-ին կարելի է ավելացնել գոյականներ` նրանցից ածականներ ստանալու համար: Օրինակ, եթե «Ամերիկա» բառին «յան» ավելացնեք, կստանաք «ամերիկյան»: Եթե ծիրանը աճեցվում է հայտնի Արարատյան դաշտում, ապա հայերն ասում են. «Սա պտուղ է Արարատյան հովտից»:
Երևանում կարող եք քայլել Կիևյան, Մոսկովյան փողոցներով:
Ինչո՞ւ «յան»-ն այդքան տարածում ստացավ
Համաձայն մի վարկածի՝ ավարտվող «յան»-ը տարածված է եղել միջնադարում, որպեսզի ցույց տա հենց դրանց կրողների հայկական ծագումը:
Ի դեպ, մոլդովացիների կամ իրանցիների մոտ երբեմն կարելի է հանդիպել տեղական ազգանունների, որոնք նույնպես ավարտվում են «յան»-ով (ian): Այնուամենայնիվ, նման ազգանունների կրողները ոչ մի առնչություն չունեն հայերի հետ:
Юнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигации 
В Армении сократят помощь для арцахских беженцев 
Ованес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному бою 
Армянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине Крыма 
Гороскоп 21 ноября: отдыхаем, принимаем перемены, учимся новому
Палата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лиц 
«Уберите Зинченко»: украинский футболист хайпанул на теме СВО: что вышло
Новые способы повысить рождаемость: что будет с маткапиталом в 2025 году
Авантюризм кадровых движений: «Паст» 
В российской школе шкаф упал на учеников и порезал осколками подростка
Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст» 
Бузова раскрыла имя своего возлюбленного
Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст» 
Дождь и ветер до 18 м/с ожидаются в столице 21 ноября
«Мне не звонил»: глава РФС оценил перспективы Дзюбы в сборной России
«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст» 
Адвокат объяснила, накажут ли домогавшегося к певице MONA родственника
Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст» 
Что такое фейхоа, как ее выбрать и с чем приготовить из нее соус для мяса
Захарова озвучила Украине горькую правду о Западе
Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. Пономаренко 
НС Армении ратифицировал соглашение о свободной торговле между ЕАЭС и Ираном 
Арпине Саркисян будет назначена главой МВД РА 
Компания Ucom запустила сеть 5G в еще 11 городах 
ЕС направит в Грузию "политическую миссию" 
ЧЕ: Результаты армянских шахматистов 
Россиянам рассказали, стоит ли запасаться шампанским к Новому году
Назван регион, где сельскохозяйственный участок можно перевести под ИЖС
Посол РФ рассказал о перспективах открытия прямого авиасообщения с Перу
Срок владения недвижимостью для продажи без НДФЛ могут снизить в России
